Temat: “Złoty wiek” , Renesans w Polsce.
Strony w podręczniku: 11-15
1. Przybliżenie sylwetki Zygmunta I Starego.
– od 1506 książę wielki książę litweski
– polityka wewnętrzna kraju, pojęcie “nihil novi” (potoczna nazwa konstytucji sejmowej z 1505 roku), “Nic nowego bez zgody Panów Rady i posłów ziemskich”, nadanie szerokich uprawnień izbie poselskiej, zakazywanie królowi wydawania ustaw bez uzyskania zgody szlachty reprezentowanej przez senat i izbę poselską. Król wydawał edykty tylko w sprawach miast królewskich, edukacyjnych, wyznaniowych, lenn, sprawach górniczych. Początek demokracji szlacheckiej.
– sukces oddłużenia skarbu, oddzielenie wydatków publicznych od skarbu królewskiego
– pojęcie “vivente rege” – za życia króla, przyznanie za życia obecnego króla tronu wielkoksiążęcego na Litwie małoletniemu jeszcze synowi Zygmuntowi Augustowi, co było pierwszym i ostatnim tego typu wyborem władcy
2. Polityka zagraniczna
– obawy przymierza z 1514 roku między wielkim mistrzem krzyżackim Albrechtem Hohenzollernem a księciem moskiewskim Wasylem III
– dążenie do rozbicia antypolskich sojuszy
– Wojna z zakonem krzyżackim 1519 – 1521
– Hołd pruski 1525
3. Wczesne wprowadzenie sztuki renesansu. Zygmunt I stary – mecenas sztuki
4. Odczytanie mowy żałobnej do szlachty autorstwa Stanisława Orzechowskiego na pogrzebie króla, który zmarł w imponującym wieku osiemdziesięciu jeden lat.
5. Zygmunt August – ostatni z rodu, zmarł w wieku 52 lat
– pomimo trzykrotnego małżeństwa nie doczekał się potomków
– związanie Polski i Litwy, unia realna inaczej zwana unią lubelską z 1569 roku, Rzeczpospolita Obojga Narodów – związek państwa mający wspólną politykę i instytucje, często tworzący jeden organizm państwowy