T: Powstanie kościuszkowskie (str. 66-73)
- Sejm Wielki – obradował w latach 1788-1792. Trzy stronnictwa: patriotyczne, hetmańskie, dworskie.
- Najważniejsze postanowienia Sejmu Wielkiego:
– zwiększenie armii do 100.000 żołnierzy (nie zostało to zrealizowane)
– nowe „Prawo o sejmikach” (m.in. pozbawienie szlachty-gołoty prawa głosu)
– nowe prawo o miastach królewskich (m.in. prawo mieszczan do nietykalności osobistej, zakupu ziemi i otrzymywania urzędów) - Konstytucja 3 maja (1791) – pierwsza w Europie, druga na świecie (po USA). Najważniejsze postanowienia:
– Polska monarchią konstytucyjną z trójpodziałem władz
– monarchia dziedziczna (po Stanisławie Auguście Poniatowskim – dynastia Wettynów)
– zniesienie liberum veto (uchwały podejmowane większością głosów)
– pozbawienie praw wyborczych szlachty-gołoty
– wprowadzenie przedstawicieli mieszczan do sejmu (ale tylko z głosem doradczym)
– powołanie rządu – Straży Praw z królem na czele
– zagwarantowanie opieki państwowej dla chłopów (ale bez konkretnych zmian) - Reformy sejmu wielkiego wywołały sprzeciw prorosyjskiego stronnictwa hetmańskiego. W porozumieniu z carycą Katarzyną II ogłaszają 14 maja 1792 konfederację w Targowicy. Na teren Polski wkracza 100tys armia Rosyjska, wygrane bitwy pod Zieleńcami i Dubienką nie wystarczyły.
- Trzeci rozbiór Polski – 1793r. (Rosja i Prusy).
- Wybuch powstania. Polacy nie godzą się z rozbiorem i walką z postanowieniami Sejmu Wielkiego. 24 marca 1794 Tadeusz Kościuszko przybywa do Warszawy i zostaje mianowany naczelnikiem powstania. Składa przysięgę, że wykorzysta swe uprawnienia jedynie dla dobra państwa.
- Bitwa pod Racławicami 04.04.1794 – pierwszy raz do walki włączają się chłopi, kosynierzy (używali wyprostowanych kos), wygrana miała znaczenie symboliczne.
Zad.dom: przepisać powyższą notatkę.
Przypominam o propozycji dla chętnych – prezentacja (dowolna forma) na temat bohaterów K. Puławskiego i T. Kościuszki. Prace należy wykonać do 10.12
Chętni uczniowie otrzymali dodatkową kartę pracy związaną z chronologią i cyframi rzymskimi.